Kadiri Yolu

 

Allah’ın sıfatları ne olduğu ve neler yaptığı Hakkında Ayetler

Allah’ın sıfatları ne olduğu ve neler yaptığı Hakkında Ayetler


Kur’an’ın anlatımına uygun bir Allah tasavvuruna sahip olmak, Müslüman bireyin ahlaki dini yaşamı açısından çok önemlidir. Olması gerekenin dışında fazlaca tenzih gayretiyle haddi aşan bir Allah tasavvuru ferdin duygusal ve düşünsel dünyasını zayıflar. Halbuki, Kur’an’a göre O hem göklerde, hem de yeryüzünde ilahtır (43 Zuhruf/84) ve O insana şah damarından daha yakındır (50 Kaf/16). Yine tenzih’ uğruna Allah’ı her türlü ahlaki kayıttan bağımsız olarak tasavvur etmek, mutlak anlamda ahlaki zatiyete sahip bir Allah tasavvurunu zayıflatır.

İslam ümmeti, hiç tenzih kaygısı taşımamanın doğurduğu çarpıklıkları da yaşayarak görmüştür. Ancak Müslüman kitlenin en büyük kesiminin inanış biçimi olan Ehl-i Sünnet’in Allah tasavvurunun oluşmasında, Maturidi gelenekten çok, Eşarilik geleneği belirleyici olmuştur. Kelam ekollerinin düşünce yapıları üzerinde tarihsel şartların ve siyasi  gelişmelerin etkisi de göz önünde bulundurulacak olursa, Müslüman ferdin, kültürel mirasın kendisine sunmuş olduğu Allah tasavvurunu, sık sık Kur’an’ın emek istediği Alan tasavvuruyla karşılaştırma zarureti kendisini gösterir. Allah’ın sıfatları kelamcılar genellikle zati sıfatlar ve subuti sıfatlar olarak iki grupta tasnif etmişlerdir.

Allah’ın sıfatlarını burada da tasnif edilerek verilebilirdi. Ne var ki, bir ayette genellikle birkaç sıfat birden ifade edildiğinden, böyle bir tasnif çok sayıda tekrara yol açardı. Bu yüzden, sıfatlarını konu edinen ayet metinleri toplu halde verilmiştir.


Allah’ın sıfatları ne olduğu ve neler yaptığı Hakkında Ayetler


Necm Suresi

“43-53. Güldüren de O’dur, ağlatan da. Öldüren de O’dur, yaşatan da. Rahime atıldığı zaman nutfeden (embriyo) erkeğiyle dişisiyle iki cinsi yaratan da O’dur. Öteki yaratma da (öldükten sonra diriltme) O’na aittir. Çok veren de O’dur, az veren de. Şi‘râ yıldızının rabbi de O’dur. Eski Ad kavmini helak eden de O’dur. Semud’u da öyle. Hem de geriye bir şey bırakmadan! Bunlardan da önce Nuh kavmini. Çünkü onlar çok zalim ve çok azgın idiler. Altı üstüne getirilmiş şehirleri de O helak etti.”  


85 Buruc Suresi

“12-16. Şüphesiz Rabbinin yakalaması çok şiddetlidir. Bilin ki O, (kâinat yokken) ilk olarak yaratan, (ölümden sonra tekrar hayatı) geri getirendir. O, çok bağışlayan ve çok sevendir. Arş’ın sahibidir, çok yücedir. Dilediği şeyleri mutlaka yapandır.”  


50 Kaf Suresi 

“16-18. Andolsun, insanı biz yarattık ve nefsinin kendisine fısıldadıklarını biliriz ve biz ona şah damarından daha yakınız. İki melek (insanın) sağında ve solunda oturarak yaptıklarını yazmaktadırlar. İnsan hiçbir söz söylemez ki, yanında gözetleyen yazmaya hazır bir melek bulunmasın.” 


6 En’am Suresi 

“101-103. O, göklerin ve yerin eşsiz yaratıcısıdır. Eşi olmadığı halde nasıl çocuğu olabilir? Her şeyi O yaratmıştır ve her şeyi hakkıyla bilen O’dur. İşte bu Allah sizin rabbinizdir. Ondan başka tanrı yoktur. O her şeyin yaratıcısıdır. Öyleyse O’na kulluk edin, O her şeye vekildir (Güvenilip dayanılacak tek varlık O’dur).Gözler Onu idrak edemez, halbuki O gözleri idrak eder. O en ince şeyleri bilir ve her şeyden haberdardır.”  

“18. O, kullarının üstünde tam bir tasarrufa sahiptir. O hakimdir, her şeyden haberdardır.”  


40 Mü’min Suresi

” 2-3. Kitabın indirilişi aziz ve alim olan, günahı bağışlayan, tövbeyi kabul eden, hem cezalandırması şiddetli hem lütfu bol olan Allah’ın katındandır. Ondan başka tanrı yoktur, dönüş yalnız O’nadır.” 


7 A’raf Suresi

” 156. (Musa:) “Bu dünyada ve ahirette bize güzel olanı yaz. Biz sana yöneldik” dedi. (Allah şöyle buyurdu:) “Azabıma

dilediğim kimseyi uğratırım. Ama rahmetim her şeyi kaplamıştır. Onu, sakınanlara, zekâtı verenlere ve ayetlerimize inanmış olanlara yazacağım” 


36 Yasin Suresi

12.  Şüphesiz ölüleri dirilten, işlediklerini ve bıraktıkları eserleri yazan Biziz. Biz her şeyi apaçık bir sicilde (bir bir) saydık.”


35 Fatır Suresi

38. Allah, göklerin ve yerin gaybını bilir. O gönüllerde olan bilendir.”


19 Meryem Suresi

35. Çocuk edinmek Allah’a yaraşmaz. O (bundan) yücedir. Bir işe hükmederse, ona sadece “ol” der, o da

oluverir. 36. Doğrusu, Allah benim de Rabbim, sizin de Rabbinizdir. Bu yüzden O’na tapın. Bu, dosdoğru yoldur.”


20 Taha Suresi

110. (Allah) onların geçmişlerini de, geleceklerini de bilir. Onların ilmi ise O’nu kuşatamaz.”

82. Ben, tövbe edeni, inanıp yararlı iş işleyerek doğru yola gireni bağışlarım.”


26 Şuara Suresi

“217-220. (Ey Muhammed!) Senin (namazda) durduğunu ve secde edenler arasında dolandığını gören Üstün ve merhamet sahibi Allah’a güven. o işitendir Bilen’dir.”

“75-83. (İbrahim şöyle demişti:) “Eski atalarınızın ve sizin nelere taptıklarınızı görüyor musunuz? Doğrusu, onlar benim düşmanımdır. Dostum ancak âlemlerin Rabbidir. Beni yaratan da, doğru yola eriştiren de O’dur. Beni yediren de, içiren de O’dur. Hasta olduğumda bana O şifa verir. Beni öldürecek, sonra da diriltecek olan O’dur. Ceza gününde yanılgılarımı bana bağışlamasını umduğum O’dur. Rabbim! Bana hüküm (gücü) ver ve beni iyiler arasına kat”.

 “9. Rabbin şüphesiz Üstün’dür, Merhametlidir.”


27 Neml Suresi

73. Rabbin, insanlara karşı lütuf sahibidir. Fakat onların çoğu şükretmezler. 74. Şüphesiz, Rabbin onların gönüllerinin gizlediklerini de, açığa vurduklarını da bilmektedir.”


28 Kasas Suresi

68. “Rabbin dilediğini yaratır ve seçer, onlar için seçim hakkı yoktur. Allah onların koştukları ortaklardan uzaktır ve Yüce’dir. 69. Rabbin, gönüllerinin gizlediklerini ve açığa vurduklarını bilir. 70. Allah O’dur, O’ndan başka tanrı yoktur. Övgü dünyada da, ahirette de O’nadır, hüküm O’nundur. Sizler O’na döndürüleceksiniz.”


17 İsra Suresi

25. İçinizde olanı en iyi bilen Rabbinizdir. Eğer iyi kimselerseniz, (bilin ki) O kendisine başvuranları bağışlar.”

54. Sizi en iyi Rabbiniz bilir. Dilerse size acır, dilerse size azap eder. (Ey Muhammed!) Biz seni onlara koruyucu göndermedik. 55. Göklerde ve yerde olanları en iyi Rabbin bilir. Peygamberlerin kimine kiminden fazla iyilikte bulunduk ve Davud’a Zebur’u verdik.”

60. Sana: Rabbin insanları kuşatmıştır” demiştik. Sana gösterdiğimiz rüyayı ve Kur’an’da lânetlenen ağacı, sadece insanları sınamak için meydana getirdik. Biz onları korkutuyoruz, ama bu, ancak onların büyük azgınlığını artırıyor.”

“99. Gökleri ve yeri yaratan Allah’ın, onların benzerlerini de( tekrar) yaratabileceğini görmüyorlar mı? Allah onlara şüphe götürmeyen bir süre belirledi. Böyleyken, bu zalimler inkarcılıktan başka bir şey istemezler”


10 Yunus Suresi

“107. Allah, sana bir sıkını verirse, onu Ondan başkası gideremez. Sana bir iyilik dilerse, O’nun nimetini engelleyecek yoktur. Onu kullarından dilediğine verir. O çok bağışlaya ve merhametlidir.”

“44. Allah insanlara hiç zulmetmez. Fakat insanlar kendilerine zulmetmektedirler.”

“61. (Ey Muhammed!) Hangi durumda olursan ol ve Kur’an’dan ne okursan oku, siz de ne iş yaparsanız yapın, yaptıklarınıza daldığınız an, şüphesiz Biz sizi görmekteyizdir. Yerde ve gökte hiçbir zerre Rabbine gizli değildir. Bundan daha küçüğü de, daha büyüğü de, apaçık bir kitaptadır.”

“64. Onlara dünya hayatında da, ahirette de müjde vardır. Allah’ın sözleri değiştirilmez. İşte büyük kurtuluş budur. 65.

(Ey Muhammed) Onların sözü seni üzmesin. Güç (ve şeref) bütünüyle Allah’a aittir. O işitendir Bilen’dir.”


15 Hicr suresi

“24. Andolsun, sizden önce geçenleri biliriz ve andolsun geri kalanları da biliriz.”

“86. Senin Rabbin çok bilgili yaratıcıdır.”


6 En’am Suresi

“101. Gökleri ve yeri yoktan var eden. Odur. O’nun karısı olmadan nasıl çocuğu olabilir? Oysa her şeyi yaratmıştır ve O her şeyi bilir. 102. Rabbiniz Allah, işte budur. O’ndan başka tanrı yoktur, O her şeyin yaratıcısıdır. Öyleyse O’na tapın o her şeyin vekilidir. 102. Gözler onu algılayamaz, O ise gözleri kavrar, çünkü o her şeye) nüfuz eder ve haberdar olur.”

“115. Rabbinin sözü doğruluk ve adalet bakımından tamamlanmıştır. Onun sözlerini değirebilecek yoktur. O işitendir, Bilendir.”

“12. De ki: “Göklerde ve yerde olanlar kimindir” De ki: “Allah’ındır. O, merhameti kendi üzerine almıştır. O sizi, Şüphe götürmeyen kıyamet gününde toplayacaktır. (O gün) kendilerini yitirenler ise inanmayanlardır. 13. Gece ve gündüz barınan her şey O’nundur, o işitendir, Bilen’dir. 14. De ki: “Gökleri ve yeri yaratan, beslenmeyip besleyen Allah’tan başka himayeci mi edineyim?” De ki: “Bana Müslümanların ilki olmam emrolundu”. Asla Allah’a ortak koşanlardan olma!”

“147. Seni yalanlıyorlarsa, de ki: “Rabbiniz geniş rahmet sahibidir. Ama onun azabı da suçlu toplumdan geri çevrilemez”.

“18. O, kullarının üstünde karşı konulmaz güce sahiptir. O Bilge’dir, Haberdardır.”

“3. Göklerde ve yerde Allah O’dur, gizlinizi, açığınızı bilir, kazandıklarınızı da bilir.”

“73. Gökleri ve yeri bir gaye ile yaratan O’dur. Ve “ol” dediği gün, hemen olur. O’nun sözü gerçektir. Sur’a üfleneceği gün hükümranlık O’nundur; görülmeyeni de, görüleni de bilir. O Bilge’dir, Haberdardır.”


34 Sebe Suresi

“2. (O) yere gireni ve oradan çıkanı, gökten ineni ve oraya yükseleni bilir. O merhametli ve çok bağışlayıcıdır.


39 Zümer Suresi

“53. (Ey Muhammedi Benim adıma) deki: “Ey kendilerine karşı tutumsuz davranan kullarım Allah’ın rahmetinden umudunuzu kesmeyin. Doğrusu, Allah günahların hepsini bağışlar. Çünkü çok bağışlayıcı ve merhametlidir.”


40 Mu’min Suresi

“19. (Allah) hain gözleri ve gönüllerin gizlediğini bilmektedir. 20. Allah, hakka göre hükmeder. O’nu bırakıp da yalvardıkları putlar ise, hiçbir şeye göre hüküm vermezler. Şüphesiz, Allah işitendir, görendir.”

“2. Kitabın indirilmesi, Güçlü ve Bilgin olan Allah katındandır. 3. O, günahı bağışlayan, tövbeyi kabul eden, cezası şiddetli, lütfu bol olandır. O’ndan başka tanrı yoktur, dönüş O’nadır.


41 Fussilet Suresi

“47. Kıyametin (ne zaman kopacağının) bilgisi O’na aittir. O’nun bilgisi dışında hiçbir ürün kabuğundan çıkmaz, hiçbir dişi gebe kalmaz ve doğurmaz. Onlara: “Bana ortak koştuklarınız nerede?” diye seslendiği gün: “Sana, (buna dair) bizden hiçbir şahit olmadığını arz ederiz” derler.


42 Şura Suresi

“11, Göklerin ve yerin Yaratanı, size kendi cinsinizden eşler ve çift çift hayvanlar var etmiş -O’nun benzeri hiçbir şey yoktur ve o işitendir, görendir- ve bu suretle, çoğalmanızı sağlamıştır.

“19. Allah, kullarına lütfu bol olandır, dilediğini rızıklandırır. O Güçlü ‘dür, Üstün’dür.

“25-26. Kullarının tövbesini kabul eden, kötülükleri affeden, yaptıklarınızı bilen, inanıp yararlı iş işleyenlere karşılık verecek, lütfuyla onlara fazlaca verecek olan O’dur. İnkârcılara gelince, onlar için çetin bir azap vardır.

“31. Yeryüzünde (O’nu) aciz bırakamazsınız, Allah’tan başka bir sahip çıkanınız da, yardımcınız da yoktur.

“49. Göklerin ve yerin hükümranlığı Allah’ındır; dilediğini yaratır. O, dilediğine kız çocuk, dilediğine de erkek çocuk verir; yahut hem kız, hem erkek çocuk verir; dilediğini de kısır bırakır. O bilendir, (her şeye) gücü yetendir.

“9. Yoksa onlar, Allah’tan başka hamiler mi edindiler? Oysa, himaye eden O’dur. O ölüleri diriltir. O’nun her şeye gücü yeter.


43 Zuhruf Suresi

“85. Göklerin, yerin ve ikisi arasında bulunanların hükümranlığı kendisinin olan Allah ne yücedir! Kıyamet saatini bilmek O’na aittir. O’na döndürüleceksiniz.


45 Casiye Suresi

“36. Övgü, göklerin Rabbi, yerin Rabbi ve alemlerin Rabbi olan Allah içindir. 37. Göklerde ve yerde azamet O’nundur. O Güçlü’dür, Bilge’dir.


18 Kehf Suresi

“109. De ki: “Rabbimin sözlerini yazmak için denizler mürekkep olsa ve bir o kadarını da katsak, Rabbimin sözleri tükenmeden denizler tükenirdi.”


16 Nahl Suresi

“19. Allah gizlediğinizi de, açığa vurduğunuzu da bilir.


14 İbrahim Suresi

“38. (İbrahim şöyle demişti:) “Rabbimiz! Sen gizlediğimizi ve açığa vurduğumuzu bilirsin. Yerde ve gökte hiçbir şey Allah’a gizli değildir”.


21 Enbiya Suresi

“110. O, sözün açığa vurulanı da bilir, gizlediklerinizi de bilir.

“23. O yaptıklarından sorguya çekilmez, onlar ise sorguya çekileceklerdir.”


23 Mu’minun Suresi

“116. Gerçek hükümdar olan Allah yücedir. O’ndan başka Tanrı yoktur şanlı arşın Rabbidir.”

“92. O görülmeyeni de, görüleni de bilir. Koştukları ortaklardan yücedir.


67 Mülk Suresi

“13. Sözlerinizi ister gizleyin, ister açığa vurun; O gönüllerde olanı bilmektedir. 14. Yaratan bilmez olur mu? Kaldı ki, O nüfuz eden ve bilgi alandır.


29 Ankebut Suresi

“20-21. De ki: “Yeryüzünde dolaşın; Allah’ın yaratmaya nasıl başladığına bir bakın. İşte Allah son yaratmayı da yapacaktır. Allah’ın her şeye gücü yeter. O dilediğine azap eder, dilediğine merhamet eder. Sizler O’na çevrileceksiniz. 22. Siz yeryüzünde de, gökte de (Allah’ı) aciz bırakamazsınız. Allah’tan başka ne bir himayeciniz, ne bir yardımcınız vardır”.

“42. Allah, onların kendini bırakıp da yalvardıkları şeyleri bilir. O Güçlü’dür, Bilge’dir.


2 Bakara Suresi

“116. Onlar: “Allah oğul edindi” dediler. Haşa; bilakis, göklerde ve yerde olanlar O’nundur; hepsi O’na boyun eğerler. 117. Gökleri ve yeri (örneksiz) var eden O’dur. O, bir işin olmasını dileyince ona ancak “ol!” der; o da olur.

“255. (O) kendisinden başka tanrı olmayan Allah’tır. O diridir, varlıkları ayakta tutarak gözetip durandır. O’nu ne uyuklama,

ne de uyku tutar. Göklerde olanlar ve yerde olanlar O’nundur. O’nun izni olmadan katında aracılık edecek kimdir? Onların geçmişlerini ve geleceklerini bilir. O’nun dilemesinin dışında ilminden bir şey kavrayamazlar. O’nun tahtı gökleri ve yeri kuşatmıştır ve onların korunması Allah’a yük olmaz. O Yüce’dir, Ulu’dur.


3 Al-i İmran Suresi

“1. Elif, Lâm, Mîm. 2. Kendisinden başka tanrı olmayan Allah diridir, her an varlıkları gözetip durandır.”

“129. Göklerde olan ve yerde olan Allah’a aittir. Dilediğini bağışlar ve dilediğine azap eder. Allah bağışlayıcı ve merhametlidir.”

“26-27. (Ey Muhammed!) Deki: “Mülkün sahibi Allah’ım! Sen hükümranlığı dilediğine verirsin, hükümranlığı dilediğinden çekip alırsın. Dilediğini yükseltirsin, dilediğini alçaltırsın. iyilikler Senin elindedir. Senin her şeye gücün yeter. Geceyi gündüze sokarsın, gündüzü geceye sokarsın. Ölüden diri çıkarırsın ve diriden ölü çıkarırsın ve dilediğini de hesapsız rızıklandırırsın”

“29. De ki: “İçinizde olanı gizleseniz de, açıklasanız da, Allah onu bilir. O, göklerde ve yerde bulunanları da bilir ve Allah’ın gücü her şeye yeter”

“5. Yerde ve gökte Allah’a hiçbir şey gizli değildir. 6. Rahimlerde sizi dilediği gibi biçimlendiren O’dur. O’ndan başka tanrı yoktur. O Üstün’dür, Bilge’dir.”


33 Ahzap Suresi

“43. O sizi karanlıklardan aydınlığa çıkarmak için size melekleriyle birlikte hayır dua okuyan ve inananlara merhamet edendir.”

“54. Bir şeyi açıklasanız da gizleseniz de (bilin ki), Allah her şeyi bilmektedir.”


4 Nisa Suresi

“87. (O), kendisinden başka tanrı olmayan Allah’tır. Andolsun ki, o (geleceğinden) şüphe olmayan kıyamet gününde sizi toplayacaktır. Kim Allah’tan daha doğru sözlüdür?


57 Hadid Suresi

“3. O hem İlktir, hem Son’dur; hem Aşikardır, hem Gizli’dir; o her şeyi bilir.”


13 Rad Suresi

“41. Yeryüzünde yanlarından eksiltmeye aldığımızı görmüyorlar mı? Allah hükmediyor. Onun hükmünü bozacak kimse bulunmaz. O hesaplaşmayı çabuk görür. 42. Onlardan önce geçenler de düzenbazlık yaptılar. Oysa düzenler bütünüyle Allah’a aittir, (çünkü) O herkesin ne elde ettiğini bilir. İnkarcılar da dünyanın sonunun kimin olduğunu bileceklerdir.”

“8. Allah, her dişinin taşıdığını, dölyataklarının attığını ve alıkoyduğunu bilir, O’nun katında her şey bir ölçüye göredir.

9. O, görüleni de, görülmeyeni de bilen, yücelerin yücesidir. 10. Sözü gizleyen ile açığa vuran ve geceleyin gizlenen ile gündüzün açıkta yürüyeniniz arasında (O’nun açısından) fark yoktur.


55 Rahman Suresi

“26. Onun (yeryüzünün) üzerinde bulunan her şey fanidir. 27. Ancak, yüce ve cömert olan Rabbinin varlığı bakidir. 28. Öyleyken, Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlarsınız?


59 Haşr Suresi

“1. Göklerde olanlar da yerde olanlar da Allah’ı yüceltirler. O Güçlüdür, Bilge’dir.”

 “22. O, görüleni de, görülmeyeni de bilen, kendisinden başka tanrı olmayan Allah’tır. O, esirgeyen ve merhamet edendir.

23. O, kendisinden başka tanrı olmayan, hükümran, çok kutsal, esenlik veren, güvenlik veren, görüp gözeten, güçlü, buyruğunu her şeye geçiren, ulu Allah’tır. Allah onların koştukları eşlerden yücedir.”


24 Nur Suresi

“35. Allah göklerin ve yerin ışığıdır. O’nun ışığı, içinde lamba bulunan bir oyuğa benzer. O lamba bir cam içindedir; cam ise, sanki inciden bir yıldızdır; bu, doğuya da batıya da ait olmayan, kutlu bir zeytin ağacından yakılır. Ateş değmese bile, neredeyse yağının kendisi aydınlatır! Pırıl pırıldır. Allah dilediğini ışığına iletir; Allah insanlara örnekler verir. O her şeyi bilir.”

 “64. Dikkat edin! Göklerde ve yerde olanlar Allah’ındır. O, içinde bulunduğunuz durumu da, kendisine döndürüleceğiniz günü de bilir. O gün onlara işlediklerini haber verecektir. Allah her şeyi bilir.”


22 Hac Suresi

“6. Bunlar, yalnız Allah’ın hak olduğunu gösterir. O, ölüleri diriltir. O’nun her şeye gücü yeter.”

“70. Gökte ve yerde olanı Allah’ın bildiğini bilmez misin? Bunlar, hiç şüphesiz bir kitaptadır ve bunlar Allah’a kolaydır.”

“76. O, geçmişlerini ve geleceklerini bilir. Bütün işler Allah’a götürülür.”


58 Mücadele Suresi

“7. Allah’ın göklerde olanlarıda, yerde olanları da bildiğini görmüyor musun? Üç kişinin gizli görüştüğü yerde dördüncüleri mutlaka O’dur; beş kişinin gizli görüştüğü yerde altıncıları mutlaka O’dur; bundan az olsunlar, çok olsunlar ve nerede bulunurlarsa bulunsunlar, O mutlaka onlarla beraberdir. Sonra, kıyamet günü, işlediklerini onlara haber verecektir. Doğrusu Allah her şeyi bilendir.”


49 Hucurat Suresi

“18. Allah, göklerin ve yerin gaybını bilir. Allah yaptıklarınızı görmektedir.”


64) Teğabün Suresi

“18. (Allah) görüleni ve görülmeyeni bilendir; Üstün’dür, Bilge’dir.”

“4. (O) göklerde ve yerde olanları bilir; gizlediklerinizi de açığa vurduklarınızı da bilir; Allah gönüllerde olan da bilendir.”


5 Maide Suresi

“98. Bilin ki, Allah hem cezalandırmada serttir, hem çok bağışlayıcı ve merhametlidir.”


9 Tevbe Suresi

“116. Göklerin ve yerin hükümranlığı Allah’ındır. Dirilten de öldüren de O’dur. Allah’tan başka ne bir hâmîniz, ne de bir yardımcınız vardır.”

“78. (İkiyüzlüler) Allah’ın, onların sırlarını ve gizli görüşmelerini bildiğini ve Allah’ın bütün gizlilikleri çok iyi bildiğini bilmiyorlar mı?

Post a Comment

İçinizde olan güzellik her zaman yazılarınıza ve dilinize aşkla dökülsün...

أحدث أقدم

Öne Çıkanlar

Nefs