Tasavvuf Ehli Anlatılır

 

23. Kısım: Tasavvuf Ehli Anlatılır

Tasavvuf ehli iki bölümde anlatılır.

BİRİNCİ : Sünniler. Bunlar, sözde, işte; şeriat ve onun manası olan tarikata tamamıyla uyarlar. Bunlara: Ehl-i sünnet vel cemaat, tabiri kullanılır. Bu zümrenin bir kısmı cennete azapsız, hesapsız girer. Bir kısmı da az azap ve az hesap verir girer. Cehennemde az kalır; doğruca cennete giderler. Ateşte ebedi kalmazlar. Orada ebedi kalmak kâfirlere, münafıklara hastır.

Bunların dışında kalan İKİNCİ kısma bid’at ehli tabiri kullanılır. Bunlar da toptan şöyle sıralanır. Haluliye, Haliye, Evliyaiye, Şemüraniye, Hubbiye, Huriye, ibahiye, Mütekasile, Mütecahile, Vakfiye, ilhamiye… Bu toptan sayılan zümreleri biraz açıklayalım:

Halaliye… Bunlar der ki:

Güzel bedene ve güzel yüze bakmak kız – erkek helaldir; ayrıca dans da yaparlar. Kadın erkek kim olursa olsun, isterse helâli olmasın, mubah olduğunu iddia ederler. Bu iddia doğrudan doğruya küfürdür.

Halive… 

Bunlar da oyun oynamanın ve el çalmanın helal olduğunu söyler. Ve derler ki: Şeyhin öyle bir hali vardır ki, şeriat ondan bahsetmez. Bunların bu sözü, bid’attır. Peygamber S.A. efendimizin adetlerine uymaz.

Evliyaiye… Bunlar der ki:

Kul velayet derecesine ererse, ondan dini teklifler kalkar. Ve derler ki: Veli peygamberden üstündür. Sebep olarak da derler ki: Peygambere Cibril vasıtası ile ilim geldi; Veli’nin ilmi vasıtasızdır. Bu tevilleri onların hatası sayılır. Dolayısı ile helak olurlar. Bu itikatları onları yıkar; sonra, bu da öbürü gibi doğruca küfre götürür.

Şemüraniye… Bunlar der ki:

Sohbet kadimdir. Sohbet edenden emir ve yasak teklifi kalkar. Bunlar; def. tambur çalmayı ve vb. oyun aletlerini helal sayar. Kadın bunlar için önem taşımaz. Aralarında böyle bir fark olmaz. Bunlar küffar güruhudur. Demleri de mubahtır.

Hubble… 

Bunlar der ki: Kul sevgi haline yetişince, dini teklifler Edep yerlerini de örtmezler. 

Huriye… 

Bunlar Halaliyeciler gibidir. Yalnız, hurilerle birleştiklerini iddia eder, kendilerine göre baygınlıkları geçince yıkanırlar. Bu halleri ile yalan söylerler Helak olurlar.

İbahiye…

Bunlar, iyiliği, emri, kötülüğü yasak etmeyi terk ederler. Haramı helal sayar kadınları mubah görürler.

Mütekasile…

Bu grup da çalışmayı bırakır: kapı kapı dolaşır dilenirler. Bu zahir halleri ile de dünyayı terk ettiklerini savunurlar. Bu yüzden helak olmaktadırlar.

Mütecahile… 

Bunlar da fasık kimselere has libaslar giyer. Halbuki, Allah-ü Teala: Zalimlerin adetlerine dalmayın, sizi ateş yutar.(Hud, 113) Buyurur, Peygamber Sav. Efendimiz de şöyle buyurdu: Herhangi bir gruba benzemeye çalışan onlardan sayılır.

Vafikıye… 

Bunların da iddiası şudur: Allah’ı ancak Allah bilir. Böyle der, marifet yolunu bırakırlar. Yaptıkları bu cehalet yüzünden helake giderler.

İlhamiye… 

Bunlar ilmi bırakır ders çalışmayı adamlarına yasak kılarlar Hükema sözüne tabi olurlar. Derler ki: Kur’an bize perdedir. Tarikatın Kur’anı şiirdir. Böyle itikat eder, Kur’anı terk ederler. Yavrularına şiir öğretirler. Okunması gereken dua vs. yı terk ettirirler; dolayısı ile helak olurlar.

***-***

Ehl-i Sünnet vel cemaat imamlarının iddiası şudur:

Ashab-ı Kiram, Peygamber S.A. efendimizin sohbeti bereketi ile derin bir vecd ve cezbe içinde bulunuyordu. Sonradan o hal dağıldı. Bu yolun manevi varislerine intikal etti. Bu da birçok kollara bölündü.. O kadar bölündü ki, zayıfladı ve dağıldı. Birçoğu suret halinde kaldı. Manası olmayan bir şeyhlik unvanına sarıldı. Bunlar da birçok şubelere ayrıldı; bid’at ehli meydana çıktı. Bir kısmı, kalenderi yolunu, bir kısmı, hayderi yolunu tuttu; bir kısmı da edhemi olarak ortaya atıldı. Ve daha niceleri.. şerhi uzun olur. 

Bu zamanda tam fıkıh ehli olarak, yürüyen azdan azdır. Bu yolun gerçek yolcuları iki şahitle tanınır: Onun biri, zahir; öbürü batin.. zahir halin dini emirlerle tahkim edilmiş olması gerekir. Batın halde ise, kime iktida ettiğini bilecek… Elbet bu uyulması, iktida edilmesi gereken varlık Peygamber S.A. efendimiz olmalı. O Hakla arasında bir vasıta sayılır. Bu vasıta şüphesiz, Peygamber S.A. efendimizin ruhaniyetidir. İşte manevi sülukün böyle devam etmesi icab eder. Onun ruhaniyeti, yerinde cismani; icabında ruhani olarak tam varis olan zata gelir. Çünkü şeytan Peygamber S.A. efendimizin şeklini temsil  edemez. Burada Hak yolcular için işaret vardır. Dikkat etmelidir; ta ki, yolcuları körü körüne olmaya.. Yine bu makamda; iyiyi, kötüyü ayırt etmek için birçok incelik vardır.. O incelikleri ancak ehli idrak edebilir.