Zatü's-Selâsil Seriyesi

Zatü's-Selâsil Seriyesi 

Bu seriyeye Amr İbnu'l-As seriyesi de denilir. Bu seriye, aslında Mu'te seferinin bir devamıdır. Suriye hududu boylarında oturan Kuzae halkından Beliy ve Uzra kabileleri, müslümanlara baskı yapıp büyük ganimetlere konmak fikrine kapılmışlardı. Bu niyetle topladıkları askerlerle Vadiyü'l-Kura mevkiine kadar ilerlediler. İslâm ordusu, hem Mu'te seferinin tesirini silmek, hem de Suriye hududunda kendilerini tekrar göstermek istediler. Resulullah(ﷺ), bu kabilelerin üzerine Amr ibnu'l-As idaresinde üç yüz kişilik bir kuvvet gönderdi.

Amr ibnu'l-As, nenesi Beliy kabilesinden olduğu için buralarını gayet iyi biliyordu. Giden seriye içinde Sait bin Zeyd, Sa'd ibni Ebi Vakkas, Sa'd bin Ubade, Suheyb-i Rumi, Üseyid bin Hudayr ve diğer bazı ashab-ı güzin de bulunuyordu. Amr ibnu'l-As, Vadiyü'l-Kura havalisinde Zatü's-Selâsil suyunun kenarına gelip konakladığı zaman, düşmanın çok kalabalık olduğunu öğrendi. Hemen Medine'ye haber göndererek yardımcı kuvvet istedi. 

Resulullah(ﷺ), Ebu Ubeyde bin Cerrah kumandasında iki yüz kişilik kuvveti derhal yola çıkardı. Bu kuvvetin içinde Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer de bulunuyordu. Ebu Ubeyde bin Cerrah, Amr ibnu'l-As'ın yanına vardı. Namaz vakti geldiğinde kendisinin imamlık yapmasını istedi. Amr ibnu'l-As, buna itiraz ederek: "Sen bana yardımcı olarak geldin. Ordunun esas kumandanı benim, imamlığı da ben yapacağım" dedi. Ebu Ubeyde, münakaşa çıkmasın diye itiraz etmedi. Cemaat, Amr ibnu'l-As'in imamlığında namazı kıldı. 

Amr ibnu'l-As, çok zeki ve tedbirli bir zat idi. Muharebe için icap eden tedbirleri hemen aldı. Hava çok soğuk olduğu halde askere ateş yaktırmadı. Yakmak isteyenlere: "Kim ateş yakarsa, onu, yaktığı ateşin içine atarım" dedi. Asker üşüdü ve bu halini Hz. Ömer'e şikâyet etti. Hz. Ömer de durumu Hz. Ebu Bekir'e bildirerek: "Bu nasıl şey. Herkesi soğuktan öldürecek mi?" dediğinde, Hz. Ebu Bekir: "Dokunma ya Ömer! Hz. Muhammed onu, harbe vukufundan dolayı başımıza kumandan tayin etti" dedi. Bunun üzerine Hz. Ömer sükût etti. 

Amr ibnu'l-As'in bu kararı, İslâm askerlerinin kuvvetini düşmana göstermemek veya belli etmemek içindi. Sabahleyin ansızın düşman üzerine hücum edildi. Düşman mevcudiyetinin miktarını bilmediği Müslümanlar karşısında bozulup geriye doğru kaçtı. İslam ordusu arazide az bir ilerleyişle çok miktarda ganimet toplayıp Medine'ye geri döndü. 

İslam ordusu Medine'ye dönünce askerler üç hususta Amr İbnu’l-As'ı resulullah(ﷺ)'e şikayet ettiler. Biri; geceleyin soğukta ateş yaktırmaması, ikincisi; dönerken su mevcut olduğu halde cünüp olanların gusletmelerine mani olup teyemmüm ile namaz kılmalarına sebep olması, üçüncüsü; ise savaş kazanıldığı halde düşmanı takip ettirmemesi idi. 

Amr ibnu’l-As, ateş yaktırmamasını askerin miktarını düşmana belli etmemek; teyemmüm meselesini soğuktan dolayı ölüm vakası olmasına mani olmak, düşmanı takip etmemesi de onların imdat veya yardımcı kuvvet almaları ihtimalinin çok kuvvetli olması ile izah etti. Hz Muhammed (ﷺ) bu üç cevabı da yerinde görerek kabul etti.