Mekke Müşriklerinde İhtida Hadiseleri

 

Hicretin sekizinci yılının en önemli olaylarından biri, Kureyş'in en itibarlı şahıslarından olan Halid bin Velid, Amr ibnu'l-As ve Osman bin Talha 'nın Müslüman oluşlarıdır.

Hicretin beşinci yılında cereyan eden Hendek muharebesi. Kureyşlilerin azmini tamamıyla kırmıştı. Hemen hemen bütün Kureyşlilerin yüreğine, muvaffakiyetsizliklerinin sebebi olarak Allah'ın yardımının, Hz. Muhammed'e (sav) olması fikri düşmüştü. Bu itibarla, hemen her gün Kureyş'ten kaçıp Medine'ye gidenlerin görüldüğü halde, Müslümanlardan hiç kimsenin müşriklere geldiği görünmüyordu. Bütün Müslümanlar, bir vücut halinde gayelerinin etrafında toplanmışlardı. Buna karşılık, Kureyşliler, aralarındaki tefrikalardan dolayı birbirleriyle uğraşıyorlardı. Hudeybiye musalâhasını bile -büyük bir çoğunlukta olmalarına ve geniş taraftar bulmalarına rağmen- zor hal ile becermeleri, Kureyşliler içinde düşünen kimseleri hayal sükûtuna uğrattı.

Hicretin altıncı ve yedinci yılında, Ebu Süfyan'ın kızının Resulullah'ın zevceliğini seçmesi; büyük oğlu ve Ümeyye oğullarının en temiz adamı Yezid bin Ebu Süfyan'ın Müslüman olması, Kureyş arasında gizli hasbihallerin çoğalmasına ve gerek dinen ve gerekse ahlâken çöken Kureyş'in dirilmesi için Hz. Muhammed'in (sav) tuttuğu yoldan başkasının yalan olduğunu ortaya çıkardı. Bütün bunlara rağmen, yine de kabile asaleti, reislik hevesi ve menfaat düşkünlüğü her şeyden üstün tutuluyordu.

Resulullah, ashabı ile umretü'l-kaza için Mekke'ye geldiği vakit, Halid bin Velid'i, Amr ibnu'l-As'ı ve Osman bin Talha'yı şehirde bulamadı. Zira bunların üçü de Kureyş'in halinden şikâyet ederek Mekke'den çekip gitmişlerdi.

Halid bin Velid'in Müslüman oluşu

Halid bin Velid, Ebu Cehil ile amca çocuklarıdır. Annesi de Resulullah'ın son ailesi Hz. Meymune'nin kız kardeşidir. Künyesi Ebu Süleyman'dır. Gerek Uhud harbinde ve gerekse Hudeybiye'de, Kureyş'in süvari kolu kumandanlığını yapmıştır. Resulullah, Mekke'ye geldiği vakit, Halid bin Velid'in kardeşi, müslüman Velid bin Velid'den, Halid bin Velid'i sordu. Mekke'de olmadığını haber alınca, Halid'in meziyetlerini saydı ve onun bugüne kadar müslüman olmadığından dolayı teessürlerini beyan etti. Bunu fırsat bilen Velid bin Velid, hemen kardeşine bir mektup yazarak gelip müslüman olmasını bildirdi. İşin bundan sonrasını Halid bin Velid şöyle anlatıyor:

"Mektubu alınca çok sevindim. müslümanlığa olan meyilim arttı. Mekke'ye döndüm. Yol azığı tedarik ederek Medine'ye gitmeye karar verdim. Osman bin Talha da benim gibi düşünmekte idi. Beraberce yola çıktık. Hüda mevkiine gelince, orada Amr ibnu'l-As'a rastladık. Nereye gittiğimizi sordu. Medine'ye Müslüman olmaya cevabını verdik. O da bizim gibi düşünüyormuş. Hep beraber Medine'ye geldik. Peygamber, bizim geldiğimizi haber alınca ashabına, "Kureyş, ciğer parelerini size gönderdi” demiş. Ben yolcu elbisemi değiştirdim, güzel giysilerle Peygamberin huzuruna gidiyordum. Yolda kardeşim Velid'e rastladım. Bana, Peygamberin gelişimden memnun olduğunu müjdeledi ve seni bekliyor, hemen git dedi. Huzura vardım. Şehâdet getirdim. Peygamber, seni İslâma hidayet eden Allah'a hamd olsun, duasında bulundu. Ve “Ey Halid, sen fikirli ve azimli bir adamsın. Akıl ve iradenin, seni, hayır ve saadete götüreceğini zaten umuyordum" dedi. Ben de: "Ya Resulullah, delâlet ve küfür kaldığım müddet içinde işlediğim günahlarımın affedilmesi için Cenab-ı Allah'a dua ediniz" dedim. Peygamber güler yüzle: "İslâm ve hicret, geçmiş günahlara keffarettir, buyurdu." Halid bin Velid'den sonra Amr ibnu'l-As ve Osman bin Talha Müslüman oldular.

Amr ibnu'l-As'ın Müslüman olması

Amr ibnu'l-As, Arap dâhilerinden biri olarak kabul edilir. Zeki ve cesur bir zattır. Çok akıllı ve kurnaz olup, şiire ve edebiyata meraklı bir adamdı. Ayrıca, siyasette ve askerlikte haklı bir şöhrete sahipti. Resulullah, umretü'l-kaza için Mekke'ye geldiğinde, Taif taraflarındaki arazisine çekilip düşünceye kalmıştı. Sonra, Taif'te de pek duramayarak Habeşistan'a gitti. Orada ilk zamanlar Müslümanların aleyhine çalıştı. Fakat, Habeş Necaşisi'nin ikazı onu uyardı. Amr ibnu'l-As, Habeşistan'da iken, Hicaz da müslümanlığın ilerlediğini anlayıp Arabistan'a geçti ve yukarıda zikredildiği gibi, Medine'ye gidip müslüman oldu. Mekke fethinde bulundu. Sonraları Hz. Peygamber tarafından Ummana zekât toplamak üzere gönderildi.

Osman bin Talha'nın müslüman oluşu

Osman bin Talha, Abdü'd-Dar oğullarından olup, babası, amcası ve birçok kardeşleri, Uhud harbinde müşrik olarak katlolunmuştu. Kendisi, Hudeybiye de Halid bin Velid ile beraberdi.

Halid bin Velid, Hudeybiye musalâhasından sonra müslüman olmaya karar verince, bu kararını önce Osman bin Talha'ya açıkladı.

O da Halid bin Velid'in kararını benimseyerek müslüman olmayı arzu ettiğini bildirdi. Böylece iki arkadaş, beraberce Medine'ye hareket ettiler. Ve İslâm dinini kabul ettiler.