Güler Yüzlülük

Güler Yüzlü Olmak

Sufilerin güzel ahlâkından biri de güler yüzlü ve tatlı dilli olmalarıdır. Sufinin, halvetinde gözü ağlar, celvetinde (halkın arasında) yüzü güler. Yüzündeki tebessüm, kalbindeki nurların eseridir. Sufinin kalbine pek çok ilâhî tecelliler, kudsî ihsanlar iner. Kalp onlarla beslenip sevinç ve sürurla dolar. Allah Teâlâ kalbin bu sevincine şöyle işaret buyurmuştur: “De ki: Allah’ın ihsanıyla ve rahmetiyle (evet) ancak bununla ferahlansınlar” (Yunus 10/58)

Sürur kalbe yerleşince, eser ve alameti yüze yansır. Bu durum âyet-i kerimede şöyle belirtilmiştir: “Birtakım yüzler vardır ki o gün parıldar (yani nur ve ışık saçar). Güleçtir, sevinç içindedir” (Abese 80/38-39) buyrulmuştur. 

Denilmiştir ki: “Yüzdeki bu parlaklık, (dünyada) uzun süre Allah yolunda cihad ve mücadelede tozlanmasından ileri gelmektedir.”

Kalpteki nurun yüze aksetmesi, kandilin ışığının fanusa aksederek fenerin dışına yansımasına benzer. Yüz fener, kalp fanus ruh da kandil mesabesindedir. Kalp ilahi vuslat ve sohbetle nimetlenince, sevinci yüzde zahir olur. Allah Teâlâ bu duruma şu ayetinde işaret etmiştir:

“Yüzlerinde nimetlerin sevinç ve parıltısını (görüp) tanırsın” Mutaffifin 83/24

Diğer bir ayette de. 

“Nice yüzler vardır ki o gün (kıyamette) güzelliği ile parıldar. Onlar Rablerine bakarlar” Kıyame 75/22-23) buyrulmuştur.

O yüzler Rablerine baktıkları zaman parıldar, nur saçarlar. Müşahede ehli sufilerin de basiretleri, müşahede nuru ile nurlanmış, kalp aynaları ilahi nur ile cilalanıp parlamış ve orada ezeli cemal nuru aksetmiştir. Malumdur ki güneş cilalı bir ayna üzerine aksedince, duvarları aydınlatır. Müminlerin bu halini Allah Teâlâ şöyle ifade buyurmuştur:

“Secde eserleri yüzlerinde gözükmektedir” (Fetih 48/29).

“Gölgeleri de sabah akşam Rablerine secde ederler” Rad 13/15 âyet-i kerimesinde zikredilen gölgeler, (zahiri) kalıbı ifade etmektedir. Kalıbın secde etmesiyle yüzde bu tür bir tesir meydana gelirse; kalbin Allah Teâlâ'nın cemalini müşahede etmesinden yüzün nasıl parlayacağını düşünün!

“Allah yumuşak ve güler yüzlü kimseyi sever.” (Câmiü’s-Sağîr, 2/503)

“Siz mallarınızla bütün insanları memnun edemezsiniz. Öyle ise, güler yüzlülüğünüz ve güzel huyunuzla onları memnun ediniz.” (Câmiü’s-Sağîr, 2/661)

“Allah Müslüman kardeşine surat asan kimseye buğz eder.” (Câmiü’s-Sağîr, 2/500)

Cabir b Abdullah (radıyalahu anh) Resulullah’ın (ﷺ) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

“Her iyilik sadakadır. Mümin kardeşine güler yüzle muamele etmen, kovanla çektiğin sudan ona da vermen birer iyiliktir (ve sadakadir).” Tirmizi, Birr, 45; Ahmed b. Hanbel, el-Müsned,3/344.360; Beyhaki, Şabul-iman, 6/252; Hatib, Tarihu Bağdad, 8/62; 13/245-246

Sa’d b Abdurrahman ez-Zebidi demiştir ki “Kolay geçimli, güler yüzlü, tebessüm saçan kurralar çok hoşuma gider. Fakat sen onu güler yüzle karşılarken, sana sert surat duranı kimse sanki yaptığı iyiliği başına kakıyor gibidir. Allah onlar gibisini çoğaltmasın (köklerini kurutsun).”

“Güler yüzle insanlara selâm vermen sadakadır.” (Câmiü’s-Sağîr, 4/1513)

“Allah’tan kork ve hiçbir iyiliği küçümseme. Bu, su isteyen birisine kovandan su vermek veya Müslüman kardeşini güler yüzle karşılamak dahi olsa.” (Müslim, Birr, 144; Tirmizî, Et’ime, 30)

“Hazret-i Peygamber (ﷺ) çok susar, az gülerdi.” (Müsned, 5/86)

“Az gül. Çünkü çok gülmek kalbi öldürür (katılaştırır).” (Tirmizî, Zühd, 2; İbn Mace, Zühd, 19)

“Allah şu altı hasleti çirkin görür:

1. Namazda lüzumsuz hareketler,
2. Sadakayı başa kakmak,
3. Orucu tehlikeye düşürecek davranışlarda bulunmak,
4. Kabirlerin yanında gülmek,
5. Cünüp olarak mescide girmek,
6. İzinsiz başkasının evine göz atmak.” (Câmiü’s-Sağîr, 2/479)

“Acıkmadan yemek, uyku gelmeden uyumak, şaşkınlık yaşamadan yapmacık olarak gülmek, musibet ânında feryat etmek, nimet ânında gayrimeşru şekilde çalgı çalmak Allah katında büyük gazaba sebep olan şeylerdendir.” (Câmiü’s-Sağîr, 3/1313)

“Ölüm kendisini kovaladığı halde, dünyayı kovalayan kimseye şaşarım. Kendisinden gafil olunmadığı halde, gaflete dalan kimseye şaşarım. Allah kendisinden razı mıdır, kızgın mıdır bilmediği halde kahkahayla gülen adama şaşarım.” (Câmiü’s-Sağîr, 3/1174)