Tarikata Geçiş Aşamaları

Tarikata Geçiş Aşamaları

1-Zühd devri

2-Tasavvuf devri

3-Vahdet-i vücud devri

4-Tarikatlar devri gibi aşamalar kaydedilmiştir.

Sahabe ve tabiun devrinde ruhlara hâkim olan Allah korkusu ve zühd hareketi, gittikçe güçlenip süratle tasavvufa dönüştü. Bunun başlıca iki nedeni vardı: Güçlü bir günah şuuru Gönüllere hâkim olan Allah ve Ahiret korkusu.

İlk zahidlerde görülen Allah korkusu bilinci,  yavaş yavaş yerini Allah sevgisine bıraktı. Zühd hareketi, tasavvuf halinde ilk ürününü Irak’ta verdi. Zühd ve Takvanın temsilcisi Hasan-ı Basri, Allah korkusunı temsil ederken Rabiye-i Adeviyye, Alllah korkusu yanında Allah sevgisinin de temsilcisi olmuştur.

Hasan-i Basri şöyle dediği rivayet edilmiştir:

“ Vallahi yetmiş Bedir’liye yetiştim, giyisilerinin çoğu yün idi. Siz onları görseydiniz, onları deli sanırdınız. Onlar da sizin iyilerinizi görselerdi:”Şunların ahiretten nasipleri yoktur”; kötülerinizi görselerdi:” Bunlar hesap gününe inanmıyorlar” derlerdi. Dünya onların herbirine ayağının altındaki topraktan daha değersizdi. Andolsun öyle insanlar gördüm ki yanında sadece karnını doyuracak azık ile akşam ettiği halde yine (bunun hepsini karnıma koymayayım, bir kısmını Allah için sadaka vereyim)derdi. Oysa sadakaya, kendisinden daha muhtaç biri yoktu.” S. Ateş, İslam Tasavvufu s.44

Rabia-i Adeviyye gözyaşları ile seccadesi ıslanan ve kefeni daima seccadesinin önünde namaz kılan dost âşık. Yanında ateşten bahsedilince dehşetten kendinden geçerdi. Seksen yaşına vardığında yürürken neredeyse düşecek şenn-i bal (küçük kırbay)a dönmüştü.

(tarikat)