Nefs-i Mülhemenin Tehlikeleri
Bismillahirrahmanirrahim
Nefs-i Mülheme, ilhamın başladığı; fakat imtihanın daha da inceldiği bir makamdır. Büyükler bu makamdan çok korkmuş, onu anlatmaktan kaçınmışlardır. Çünkü bu makamda hata, günah gibi görünmez; çoğu zaman hakikat zannıyla gelir.
Cüneyd-i Bağdâdî der ki: “Yolun başında şeytan vesvese ile gelir; yolun ortasında hakikat kisvesiyle.”
Aşağıdaki tehlikeler, iddia eden için düşüş; sakınan için korunma vesilesidir.
İlhamı Vahiy Gibi Algılama Tehlikesi
En büyük risk: İçten gelen her sesi “ilham” sanmak. İlhamı mutlak doğruluk zannetmek. Oysa: İlham bağlayıcı değildir. Şeriat süzgecinden geçmezse tehlikelidir.
İmam Rabbânî: “İlham, şeriata arz edilmedikçe güvenilmez.”
Tehlike Ölçüsü: “Bana böyle geldi” cümlesi sıklaştı mı?
Benliğin Gizlice Güçlenmesi
Mülhime makamında benlik: Açık kibirle değil. Seçilmişlik hissiyle büyür. “Herkes böyle anlayamaz.”, “Bu bana mahsus.”
Bayezid-i Bistâmî: “Benlik, en çok manevi hallerde gizlenir.”
Tehlike Ölçüsü: Kendini başkalarından ayrı ve özel hissetmeye başladın mı?
İlhamı Anlatma ve Yayma İsteği
Bu makamda: Anlatma arzusu fitnedir. Her anlatışta hâl zayıflar.
Fudayl bin Iyâd: “Hâl anlatıldıkça kaçar.”
Tehlike Ölçüsü: İçindekileri paylaşma isteği seni zorluyor mu?
Amelin Geri Plana Düşmesi
Tehlikeli bir dönüşüm: İlham artar. Amel azalır. Bu, istidrac kapısıdır.
Cüneyd-i Bağdâdî: “Amelsiz hâl, aldatıcıdır.”
Tehlike Ölçüsü: İbadetlerde gevşeme başladı mı?
Mürşidsiz Yorum Yapma Cesareti
Mülheme makamında: Kişi kendi kendine ölçü koymaya başlarsa, Yol kayar.
İmam Gazâlî: “Kendi kendinin hocası olanın şeyhi şeytandır.”
Tehlike Ölçüsü: Kimseye danışmadan karar alma arttı mı?
Seçicilik ve Mesafe
Bu makamda bir tehlike: İnsanlardan kopma “Beni anlamıyorlar” duygusu. Bu hâl uzlet değil, kibirli yalnızlık olabilir.
Tehlike Ölçüsü: İnsanlara karşı soğuma başladı mı?
İlhamı Kendine Mal Etme
Asıl kırılma noktası: İlhamı Allah’tan bilmek yerine kendinde bir özellik sanmak.
İmam Rabbânî: “İlhamın varlığı değil, sahibinin iddiası helâktir.”
Tehlike Ölçüsü: İçinden geleni “benim özelliğim” diye mi görüyorsun?
Şeriatın Zahiriyle Gevşek İlişki
Mülheme’de düşüş: “Kalbim temiz” gerekçesi, Zahiri ibadetlerde gevşeme. Bu, en tehlikeli kaymadır.
Cüneyd-i Bağdâdî: “Zahir bozulursa bâtın da çöker.”
Uyarıya Kapalı Hâle Gelme
Tehlikenin zirvesi: Eleştiriyi reddetmek. “Bu bana gelmez” hissi. Bu hâl levvâme’ye düşüş değil, nefs-i emmâreye geri dönüştür.
Güven Duygusunun Artması
Mülheme’de: Fazla emniyet hissinin olması, Günaha karşı gevşeklik göstermek. Oysa büyükler: Son nefese kadar korkmuşlardır.
Hasan-ı Basrî: “Mümin, kalbi titreyerek yaşayan kimsedir.”
Korunma Özeti (Altın Ölçüler)
✔ İlhamı bağlayıcı sayma
✔ Ameli ölçü kabul et
✔ Susmayı koruma kalkanı yap
✔ Kendini değil, Allah’ı konuş
✔ Uyarıyı nimet bil
Bu konuda Son Söz
Mülheme:
- Durak değildir
- Makam değildir- İddia hiç değildir
Yorum Gönder
İçinizde olan güzellik her zaman yazılarınıza ve dilinize aşkla dökülsün...