Yatağa Yatmanın Edepleri

Uyumak isteyen kimse, su kabının üzerini örtmeli, mumunu (ışığını) söndürmeli, kapısını kapatmalı, ağzında yemek kokusu kaldı ise, haşerat girmemesi için yıkamalı, besmele okumalı, sonra Ebû Dâvûd’un Said bin Ubeyde’den alarak bildirdiği: «Allahümme inni eslemtü vechi ileyke” kelimelerini sonuna kadar okuması sünnettir. 

Said bin Ubeyde der ki, bana Bera’ bin Azib (radıyallahu anhumā) bildirdi ki: «Ey Berâ, seni yatacak yere geldiğin zaman, namaz için abdest alır gibi, abdest alıp, sonra yatağına sağ tarafın üzerine yatıp: «Allahümme inni eslemtü vechi ileyke ve fevvadtü emri ileyke ve elce’tü zahrî ileyke rağbeten ve rehbeten ileyke la melcee velâ menca minke illâ ileyke, âmentü bi kitâbikellezî enzelte ve binebiyyikellezî erselte» duasını okumalıdır.

Bu duayı okuyup da ölürsen, fıtratı İslamiye üzere ölürsün. Yani Müslüman olarak ölürsün ve bu güzel sözleri, en son sözün yapmış olursun, dedi. Bera’ bin Azib bildiriyor ki, bunun üzerine Peygamber efendimize (sallallahu aleyhi ve sellem): «Ya Resulallah, zât-ı âliniz de bu duayı söyleyip: «Biresûlikellezî erselte),der misiniz dediğimde: «Hayır, demem, ve binebiyyikellezî erselte derim», buyurdu.

Yatınca, kabirde olduğu gibi, hadis-i şerifte bildirildiği üzere kıbleye dönerek sağ tarafı üzerine yatmalıdır. Bu kimse, göklerin ve yerin melekutunu, yani azamet-i ilahiyi gökte ve yerde olanları düşünüp tefekkür ederken arka üstü yatarsa bir beis yoktur.

Yüzükoyun yatmak mekruhtur. Uyuyan bir kimse, rüyada kendisini rahatsız edecek bir şey görürse, bunun şerrinden Allahü Teâlâ hazretlerine sığınıp sol tarafına üç defa üfleyip, yani eûzü okuyup sol tarafına üfleyip: Yâ Rabbi, bana hayırlı rüya göster, kötü rüya gösterme!) demelidir.

Cünüp değilse, Ayete’l-kürsi’yi, kul hüvallahü ehad’ı ve kul eûzü’leri okumalıdır. Rüyasını ancak tabir ilmini bilen ve kendisinin sevdiği olan bir alim veya hakim bir kimseye söylemelidir. Gördüğü karışık rüyaları söylememelidir. Zira şeytan kendisine görünüp bir takım karışık şeyleri kendisine göstermiş olabilir.

Ebû Katâde (radiyallahu anh) bildirir ki, Resûlüllah’dan (aleyhisselâm) duydum: “Doğru rüya, Allahü Teâlâ'dan, bozuk, yanlış rüya şeytandandır. Sizden biriniz rüyada, kötü bildiği bir şey gördüğü zaman, sol tarafına üç defa üflesin, sonra o rüyanın şerrinden Allah’u Teâlâ'ya sığınsın. Bu halde, o rüyanın ona bir zararı dokunmaz,” buyurdu.

Ebu Hureyre’den (radıyallahü anh) bildirilen bir hadis-i şerifte, Resûlüllah, sabah namazını bitirdikten sonra Ashabına dönerek: «Bu gece sizden rüya gören kimse var mıdır? Benden sonra peygamberlik alametlerinden, doğru rüyadan başka bir şey kalmaz», buyurdu. Ubâde-tibni Samet’in (radiyallahu anh) bildirdiği hadis-i şerifte: «Mü’min olan kimsenin rüyası peygamberlik aleminin kısımlarından olan kırk altı kısımdan biridir» buyuruldu.

Yataktan kalkıp, evinden çıkmak istediği zaman, Şa’bi’nin Ümmü Seleme’den (radıyallahu anhâ) bildirdiği aşağıda yazılı duayı okumalıdır. Ümmü Seleme (radıyallahu anhâ) diyor ki, Resûlüllah benim hanemden her çıktığı zaman, yukarı bakıp: «Allahümme innî eûzü bike en edulle ev üdelle ev ezille ev üzille ev ezlime ev üzleme ev echele ev üchibe ev yechele aleyye» der idi. Sabah ve akşam Kul eûzü’leri ve bunlarla beraber İhlas suresini okumalıdır ve: «Allahümme bike nesbahu ve bike nemsa ve bike nehyâ ve bike nemut», deyip Resûlüllah’ın (sallallahu aleyhi ve sellem) söylediği dua ile dua etmelidir. Sabahleyin (ve ileyken nüşûr), akşamleyin de (ve ileykel masîr) sözlerini eklemelidir.

Mescide gireceği zaman, sağ ayakla girmelidir ve: «Bismillâh esselamü ala Resulullah (sallallahü aleyhi ve sellem). Allahümme salli alâ Muhammedin ve alâ ali Muhammed. Vağfirli zünûbî, veftahli ebvâbe rahmetiku» demelidir. Mescitte bulunan kimseye selâm vermelidir. Mescitte kimse yoksa: «Esselamu aleynâ min rabbina azze ve celle», demelidir.

Mescide girince iki rekat namaz kılmadan oturmamalıdır. Sonra isterse mescidden çıkar veya Allahü teâlâ’nın zikri ile meşgul olur, yahud dünya işlerinden hiçbiri hakkında konuşmayıp susup oturur. Mescidde çok konuşmamalı, zaruri olan kadar konuşmalıdır. Namaz vakti girmişse, namazı kılmalıdır. Namazı bitirip mescidden çıkacağı zaman, sol ayakla çıkmalı ve: «Bismillâhisselâmü alâ resûlillahi (sallallahu aleyhi ve sellem). Allahümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed, vağfirli zünübi veftahli ebvâbe fadlik», demelidir.

Her namazdan sonra otuz üç defa Sübhänellah, otuz üç defa Elhamdülillah, otuzüç defa da Allahu ekber söylemeli ve: «La ilahe illallahu vahdeha la şerike leh, lehül mülkü ve lehül hamdü ve hüve ala külli şey’in kadir» deyip yüze tamamlamalıdır. Bunları okumak sünnettir.

Daima abdestli durmaya gayret etmek de sünnettir. Zira Enes bin Malik’den (radıyallahu anh) bildirilen hadis-i şerifte: «Ömründe abdestli durmaya devam eyle, gece ve gündüzde kudret ve takatin yettiği kadar namaz kıl. Hafaza melekleri seni severler. Ve kuşluk namazı kıl. Zira kuşluk namazı evvabin namazıdır. Evine girince evdekilere selâm veresin.

Evinin hayrı ve bereketi artar. Müslümanlardan ihtiyarlara hürmet, küçüklere şefkat ve merhamet eyle, Cennette bana arkadaş olursun, buyuruldu. Bu hadis-i şerif bir çok edepleri içine almaktadır.

Kaynak: GUNYETUT-TALİBİN