Tarikat Silsilesi Ne Demektir?

Tarikat Silsilesi Ne Demektir?

Birbirine bağlı aynı tarikat yolunun birbirine icazet veren şeyhlerinin isimlerini ihtiva eden listeye silsile-i name, denilmiştir. Tasavvufta tarikat silsilelerinin Hz. Peygamber ile başladığı kabul edilir. Geç döneme ait bazı Sünnî tasavvuf kaynaklarında Resûl-i Ekrem’in ilk dört halifeden her birine zikir öğrettiği ve bu yolla dört ayrı tarikatın oluştuğu kaydedilmiştir (Harîrîzâde, I, vr. 8b). Bunlardan Hz. Ali ve Hz. Ebû Bekir ile devam eden silsilelerin zamanla yaygınlık kazandığı, Hz. Ali’den gelen silsilenin Aleviyye, Ebû Bekir’den gelenin ise Sıddîkıyye (Bekriyye) diye adlandırıldığı ifade edilir. 

Hz. Ali’den gelen silsilelerin çoğunda Hasan-ı Basrî’nin (D.21(642))-(ö. 110/728) Hz. Ali’den (M.600)-(ö.40/661) tasavvufî eğitim aldığı kaydedilmektedir. Ebü’l-Ferec İbnü’l-Cevzî silsilelerin başlangıcının tamamen uydurma olduğunu söylemiş olsada, buna karşı Süyûtî İtḥâfü’l-fırḳa bi-refvi’l-ḫırḳa adlı eserini yazarak Hasan-ı Basrî’nin Hz. Ali ile görüştüğünü ve ondan hadis rivayet ettiğini, dolayısıyla kendisinden tasavvufî eğitim almasının mümkün olduğunu yazmıştır. 

Hz. Ali’ye ulaşan silsileye (Alevî) Ehl-i beyt imamlarını ihtiva ettiği için bir hürmet ifadesi olarak “silsiletü’z-zeheb” (altın silsile) denmiştir: Aşağıda bulunan resim görseli Mustafa Hayri Baba hazretlerinin belgeleri arasındaki kullanılan görseldir.