Aptal Olanların Alametleri

Neden insan aptal olmak ister ki veya aptalca davranmayı tercih eder. Ancak bazı insanların yetişme tarzları farklı alanlarda olmasına rağmen  her zaman bilgili olduklarını göstermeye çalışmaları yanlıştır.  Aslında bilgi sahibi olmadıkları  konudan uzak olmaları ve işi ehli olana bırakmaları gerekirken yine de uzak oldukları konu hakkında sonuçları etkileyecek sözler sarf ettiklerini “ televizyonlarda ve sosyal medyada” görmekteyiz. Sizin de bu aklı evvellerden olup olmadığınızı  bilmiyorum, hatta aptalsanız bu aptallıktan kurtulmaktan isteksiz misiniz bunu da bilemem. 

Bu aptallar hele ülkenin politik yapısına, eğitim sistemine, sağlık vb. birçok konu başlıklı kurum ve kuruluşta yer alabilirler. Dolayısıyla bu gibi kişiler çoğu zaman bulundukları konumda toplumsal yapıyı iftira ve yalanlarıyla tetikler, kaosu artırır ve zaman zaman bilim uzmanları için bu aptallar bir sınav haline gelir. Düşünsenize uçan SİHA’yı karton yapılma dedikleri, MMU kokpitinin kapağını tutan paspas sapı demeleri gibi.

Bu nedenle, onların getirdikleri haber ve söylevlerinden etkilenmemek için daha uyanık ve dikkatli olma zorundayız. İslam'a ve Müslümanlara atacakları iftiralardan kaçınabilmek ve bu ortaya çıkan yalan ve iftiraları en aza indirebilmek için onların özelliklerini az çok bilmemiz gerekir.

Ebu Derda (ra. anhu) dedi ki: “Cahilin alameti üç şeydir: Kibir, kendisini ilgilendirmeyen konularda aşırı kaçmak, bir şeyden men edildiği halde onu yapmak.”

"Aptalın üç alameti vardır: Kendisiyle gurur duyması, faydasız şeylerden çok söz etmesi, başkalarının bir şeyi yapmasını yasaklar ama onu kendisi yapar. ” [1]

Ömer b. Abdülaziz Allah rahmet eylesin dedi ki: “Aptal olduğun sürece iki özelliğin eksik olmayacak: hızlı cevap vermek ve sık sık geri dönmek”

" Her zaman iki alışkanlığı olan aptal insanlar bulurum: Çabuk cevap verirler ve kafalarını çok fazla çevirirler ." [2]

Abu Hatim Al-Hayyan: “Acele cevap vermek, onaylamamak, aşırı gülmek, çok dönüp durmak, iyi insanları eleştirmek, kötü insanlarla kaynaşmak ahmaklığın alametleridir.”

"Aptal bir insanın işaretleri, düşünmeden cevap vermekte hızlı olmak, vereceği cevabı araştırmamak veya doğru delilleri aramamak, çok gülmek, çok dönüp dolaşmak, alimleri eleştirmek, çirkin insanlarla takılmaktan hoşlanmaktır ." [3]

Yukarıdaki üç alıntıyı şu şekilde özetleyebiliriz:

Gereksiz şeyler hakkında çok konuşmak

Bu aptal bir insanın en görünür özelliklerinden biridir. Faydalı olup olmadığına, iyiliğe veya kötülüğe sebep olup olmadığına bakmadan her şeyi sever ve çok konuşur. Bu nedenle "Boş fıçının çıkardığı yüksek sese benzer." yani aptal insanlar genellikle çok konuşur.

Araştırma ve işin hikmetini anlamadan çabuk cevap vermek

Anlatılanı, sorulan soruyu, dinlemeden aptallığı ve aptallığı yüzünden anında yorum yapması, vereceği cevabı araştırmadan vermesi. Bu genellikle sosyal medyada sıkça yaşanan bir durum, haberin doğruluğunu kontrol etmeden tüm haber ve olaylar hakkında hemen yorum yapması.

Kendileriyle gurur duymak

Gerçekten akıllı olduklarını ve her şeyi bildiklerini düşünen aptal insanlara ne sıklıkla rastlarsınız? Hele ülkemizde bunlardan sürüsüne bereket çok var, bu aptallar genellikle çoğu zaman kendisiyle gurur duyar ve diğer insanlara, hatta kendisinden çok daha akıllı ve bilgili olan bilim uzmanlarına karşı bile kibirli ve ukala davranışı tercih ederler.

Çok gülmek

Çok gülmek aptallığı artırır. Zeki insanlar çok gülerlerse zekaları azalır. Birisi gülerse ilmini kusmuş demektir.

Çok fazla dönüş

Çok fazla dönmek, söylediğini yutmak ben öyle demedin gibi bir yapıya sahip olmak, kafası karıştığında veya korkuya kapılan insanların bir özelliğidir. Döneklik yapmaları bu tavır hiç hoş değil, hatta kınanacak bir şey.

Çirkin insanlarla takılmayı seviyor

İnsan kendisine benzeyen, kendisine yakışan, aynı çizgide olan insanlarla birlikte olur, onlarla birlikte oturur. Bu yüzden aptal insanların çirkin insanlarla takılmayı sevmesi şaşırtıcı değildir. Ayrıca, iyi ya da kötü arkadaşlarını seçme ve ayırma konusunda pek iyi değildirler ve aptallık çoğu zaman onları kötü şeylere sürüklediği için o çevreden ayrılmazlar. İşte bu ahmaklık ve çirkinlik, kardeşlerin birlikte yürümesi gibi olur.

Umarım faydalı olan bir yazı olmuştur.

Dipnot:

[1] 'Uyunu'l-Akhbar , İbnu Kuteybe, 2:39.

[2] Akhbarul Hamqa' wal Mughaffalin , İbnu'l Cevzi, s. 34-35.

[3] Aynı eser.