Abbas Resuli

 

Abbas Resuli

Resuliler Devlet Emiri ve Yemenli İlim Adamı

Tam adı Ebu İsmail Abbas b. Ali b. Davud er rasuli el-Gassâni el-Yamani “el-Melikü’l-Efdal” ve “Dırgamüddin” lakaplarıyla meşhur olan Abbas er-Resuli, babası Sultan Mücahit Ali'nin 764 yılında vefat etmesi üzerine Resuli Zebid ve Taiz şehirlerinde sürdürülen Abbas emirliği süresince Yemen'de ortaya çıkan isyanlar ve bilhassa Zeydilerin kendi yönetimindeki topraklara yaptığı saldırılarla uğraşmak zorunda kaldı.

Zebid şehrinin Hendek ve surlarını tamir ettirerek orayı tahkim etti.

Birisi Taizde, diğeri Mekke'de olmak üzere iki medrese ve ayrıca yetim çocukların tahsiline imkan sağlayacak vakıflar kurdu.

Abbas Resulü, 778 yılında şaban ayının sonunda Zebitte vefat etti.

Taiz de kurduğu medresede defnedildi. Kendisinden sonra büyük oğlu Eşref İsmail Emir oldu.

Devlet İdaresi yanında fıkıh, dil, edebiyat, ensap ve tarih ilimleriyle yakından meşgul olan Abbas er-rusi'nin kaynaklarda adı geçen belli başlı eserleri şunlardır:

El-Ataye's-Seniyye fi tabakatı fukaha'i-Yemen ve a'yaniha; Bugyetü zevil-Himem fi ma'rifeti ensibil-'Arab ve'l-'Acem; Nuzhetü'l-uyún fi ma'rifett-tava if vel muluk; el-lüm 'ata'l-Kafiye fi'l-edviyeti's-şafiye fit-tib. Abbas er Resuli, ayrıca İbn Halilikan'ın Vefayatu'l-a'yan'ını Nüzhetü'l-ebsar fibeirasi kenz-ahbar adıyla kısaltmıştır.

Bağyetü'l-fellähin fil-eşcari'l-müsmire ve'rreyahin adlı ziraate dair eseri dolayısıyla bilim tarihçileri onunla yakından ilgilenmişlerdir.

On yedi bölümden oluşan bu eserinde müellif toprak, su, arazinin islah, mevsimler, tohumlar, sebze ve meyvelerin çeşitleri ve belli başlı özellikleri ile mahsulün haşarattan korunması gibi konular üzerinde durmuştur. Abbas er-Resüli, bu eserini telif ederken, Yunan ve Nabati kültürlerine ait kaynaklardan, ayrıca büyük dedesi Emir el-Eşref Ömer b. Yusuf'un, aynı konudaki Milhul-meläha fi ma'rifeti'l-filaha adlı eserinden faydalanmıştır.