İsim Ve Künyelerde Sünnet Ve Mekruh Olanlar

 

İsim Ve Künyelerde Sünnet Ve Mekruh Olanlar 

İnsan, oğluna Resûlüllah’ın (sallâllahü aleyhi ve sellem) ismini vermekten ve künyesi ile künyelenmekten yani ikisini birden söylemekten men olunur. İkisinden birini söylemek, yani yalnız ismini veya yalnız künyesini vermek caizdir. Künyesinin değil, yalnız isminin verilmesine delil Enes bin Malik ve Ebu Hureyre’nin (radıyallahu anhuma) bildirdikleri şu hadis-i şeriftir: «Çocuklarınıza benim ismimi veriniz, künyemle çağırmayınız». Künyesi ile isminin verilmesine cevâz verenler de vardır.

İmâm-ı Ahmed bin Hanbel (rahmetullahi aleyh) bildirmiştir. Buna delil Hazret-i Aişe- Sıddıka (radıyallahu anhã) bildirir ki: «Resulullah’ın (sallallahu aleyhi ve sellem) seâdet dolu huzuruna bir hatun gelip, ya Resulallah bir erkek çocuğum oldu. İsmini Muhammed koydum Künyesini de Ebul Kasım verdim. Bana zât-ı âlinizin bunu beğenmediğini söylediler. dediğinde «İsmimi helâl eden ve künyemi haram eden ne şeydir?» Yani böyle bir şey yoktur buyurdu.

Künyelerinden Ebu Yahyâ ve Ebu İsa mekruhtur.

Abide, iflah, Necah, Yesân, Nafi’ ve Ruban, Bereket, Berreh, Hüzn ve Asiye söylemek mekruhtur. Zira Ömer ibn-i Hattab’dan (radıyallahu anh) bildirildi ki, Peygamber efendimiz (sallallahub aleyhi ve sellem) kendisine «Eğer sen yaşarsan, Gulâm ve Abidin, Yesâr, Bereket, Rubah, Necah, Eflâh isimlerini koymaktan sizi men ederim» buyurdu.

Lâkab ve isimlerden Maliku l-Mülk ve Şahinşah ve bunlar gibi Allahu Teâlâ’nın isimlerine müsavi olan isim ve lâkablar da mekruhtur. Bunlar acem âdetleridir. İlâh, Hâlik ve Müheymin gibi ancak Allahu Teâlâ hazretlerine layık olan isimlerle çağırmak da mekruh ve yasaktır.

Cenâb-Hak Ra’d suresi otuz üçüncü âyetinde Habibine (aleyhisselâm) hitaben: «Müşriklere söyle ki, bana ortak kabul eyledikleri putlarına benim ismimi versinler, benim ismimle çağırsınlar ve sonra putları bu isimlere layık mıdır diye düşünsünler» buyuruyor. 

Mü’min kardeşini veya kölesini beğenmeyeceği, çirkin göreceği lakapla telkib eylemek, yani asıl isminden ayrı olarak kötü bir isim vermek haramdır. Zira Kur’an-ı kerimde Hucurât suresi, on birinci ayetinde: «Birbirinize lakap koymayınız ve birbirinizi kötü lakap ile çağırmayınız.» buyuruyor. Bir mü’minin bir mü’min kardeşini en çok sevdiği isim ile çağırması müstehaptır.