İnsanın Yetenekleri Ve Zaafları

İnsanoğlu hayır ve şerri tercihte, Dünyanın ıslah, imarın’da yeryüzünde Allah’ın halifesi ve temsilcisidir. Yüklenilen anlamlı bu emanet olumlu olumsuz tercihler ve birtakım güçlerin etkilenmesine maruz kalır, yeryüzünde geçirilen bu süreç imtihanın kaçınılmalıdır.

İnsanın halife seçilmesi onun bazı meziyetleri üzerinde toplanması ile anlam kazanır. insanın her şeyi yapma gücüne sahip olması demek kendisine sınırsız bir özgürlük kazandırmaz.

İnsanın ahlaki yapısı üzerinde Kur’an’da durulması onun meziyetlerinin bir doğru yol üzerinde olması ile değer bulacağını ortaya koyar.

İnsanın Yetenekleri:

“O yarattığı her şeyi güzel yapmış ve ilk başta insanı çamurdan yaratmıştır. Sonra onun neslini önemsenmeyen bir suyun özünden yaratıp sürdürmüştür. Sonra ona düzgün bir şekil vermiş ve ruhundan ona üflemiş; sizi kulak, göz ve gönüllerle donatmıştır. Ne kadar da az şükrediyorsunuz!” Secde:7-9

“Kime dilerse hikmeti ona verir; şüphesiz kendisine hikmet verilene büyük bir hayır da verilmiştir. Temiz akıl sahiplerinden başkası öğüt alıp-düşünmez. ” Bakara: 269

“Ey İnsanlar! Doğrusu, sizin çalışmalarınız çeşitlidir.” Leyl:4

“Nefse ve onu (insanın özü olarak) şekillendirip düzenleyene; Ona kötü ve iyi olma kabiliyetlerini verene! Nefsini arındıran elbette kurtuluşa ermiştir. Onu arzularıyla baş başa bırakan da ziyan etmiştir.” Şems:7-10

“Ve Âdem’e bütün isimleri öğretti…” Bakara:31

” Hakikatte biz insanı katışık bir nutfeden yarattık; imtihan edelim diye onu işitir ve görür kıldık.Şüphesiz biz ona doğru yolu gösterdik; artık o isterse şükreden olur, isterse nankör.” İnsan: 2-3

En güzel şekilde yaratılan insan bir bedende üç vücut bulur çocukluk, gençlik ve yaşlılık hepsinde insan çeşitli yetenekleri elde eder. Akıl, nefis ve ruh sahibi olan insan doğruyu ve yanlışı ayırt etmesi nankörlük yapmaması şükretmesi hususunda aklına hitapta bulunulmuştur. İnsan kendisine nice deliller sunulmasına rağmen bunları aklemediği için hayvandan aşağı  bir değere düşer.

İnsanın Zaafları:

“İnsan, rabbine karşı pek nankördür.“ Adiyat: 6

“O, mal sevgisine aşırı derecede kapılmıştır.” Adiyat:8

” Nefse… kötülük yapma kabiliyeti…” Şems:8

“Hayır (ey insanlar)! Doğrusu siz çabucak gelip geçeni seviyorsunuz,” Kıyamet:20

“…İnsan oğlu pek eli sıkıdır!” İsra:100

” İnsan, şerri de hayrı istediği gibi ister. İnsan pek acelecidir!” İsra:11

” İnsana nimet verdiğimiz zaman yüz çevirip yan çizer; başına bir kötülük gelince de hemen karamsarlığa düşer.” İsra:83

“… hak hukuk tanımazlar! Ey İnsanlar! Haksızlığınız ancak sizin zararınızadır. Dünya hayatının geçici menfaati …” Yunus:23

“…Artık onun bütün yaptığı sevinmek ve övünmektir.” Hud:10

“… Çünkü nefis, rabbimin acıyıp koruması dışında, daima kötülüğü emreder…” Yusuf: 53

“Nefsânî arzulara, (özellikle) kadınlara, oğullara, yığın yığın biriktirilmiş altın ve gümüşe, soylu atlara, sağmal hayvanlara ve ekinlere düşkünlük insanlara çekici kılındı. İşte bunlar dünya hayatının geçici menfaatleridir. Halbuki varılacak güzel yer, Allah’ın katındadır.” Al-i İmran:14

“Allah yükünüzü hafifletmek ister; çünkü insan zayıf yaratılmıştır.” Nisa:28

“Şu insanlar, ileride kendilerini bekleyen zor günü bir yana bırakarak geçici dünyayı seviyorlar,” İnsan:27